Weerstand in de regio Nord-Pas-de-Calais

Het verzet in Nord–Pas-de-Calais komt niet overeen met het algemene beeld dat bestaat voor het gehele Franse grondgebied. De maquis (Franse verzetsbeweging) zijn er onbekend door de massale aanwezigheid van de bezettingstroepen; de inlichtingennetwerken, heel nuttig voor de Geallieerden, zijn talrijk en actief.

In 1942-1943 creëert de Britse geheime dienst in Nord–Pas-de-Calais een zeer doeltreffend actienetwerk, "Sylvestre-Farmer" genaamd, geleid door een uitzonderlijke man, Michael Trotobas. Hij wordt echter in november 1943 in Lille neergeschoten, nadat hij een serie spectaculaire sabotageacties had georganiseerd. De Communistische Partij die in 1939 werd ontbonden, heeft zich snel weer ondergronds gehergroepeerd. Tijdens de eerste maanden van de Bezetting beperkt de partij zich tot een strikte neutraliteit ten opzichte van de bezetter. Maar de zaken komen in ontwikkeling in het voorjaar van 1941: de communistische militanten organiseren en leiden een grote mijnwerkersstaking in de departementen Nord en Pas-de-Calais (27 mei tot 6 juni), waarbij sociale eisen en patriotistische gevoelens zich vermengen. De staking wordt hardhandig neergeslagen: 250 mijnwerkers worden gedeporteerd naar het concentratiekamp Sachsenhausen.  

Vanaf de zomer van 1941 staan in de mijnstreek actiegroepen van de Communistische Partij en van de Duitse en Franse politie, die volledig samenwerken, tegenover elkaar in een meedogenloze strijd. Meer dan de helft van de aanslagen en sabotagedaden die in 1941 en 1942 in Frankrijk door het verzet worden gepleegd, vinden plaats in Nord en Pas-de-Calais. Van 1940 tot 1944 worden 1.143 mannen gefusilleerd (in Lille en omgeving, in de citadel van Arras), meer dan 5.000 personen (mannen en vrouwen) worden gedeporteerd naar concentratiekampen. In november 1943 heeft de oprichting van de Comités Départementaux de Libération (CDL) (Departementale Comités voor de Bevrijding) tot doel de actie van de verschillende verzetsgroepen te verenigen. Maar zij worden eind 1943-begin 1944, erg verzwakt door arrestatiegolven uitgevoerd door de Duitse politie.